Η θεσμοθέτηση -για πρώτη φορά από το 1975- φόρου στη ναυτιλία έξω από το συνταγματικώς καθοριζόμενο πλαίσιο, όπως εκτιμούν ναυτιλιακοί κύκλοι, ανοίγει τον ασκό του Αιόλου για ραγδαίες αρνητικές εξελίξεις στο ναυτιλιακό τομέα της χώρας, καθώς υπονομεύεται η σταθερότητα που γνώρισε τα τελευταία 40 χρόνια το φορολογικό πλαίσιο λειτουργίας του.
Ολα αυτά τα χρόνια οι εκπρόσωποι της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών συνήθιζαν να λένε ότι το μόνο αίτημα που έχουμε από την πολιτεία είναι να διατηρήσει τη σταθερότητα του φορολογικού και επιχειρηματικού πλαισίου λειτουργίας της ναυτιλίας. Αυτή η σταθερότητα διαταράχθηκε τώρα με την πρωτοβουλία του υπουργείου Οικονομικών. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Θεόδωρος Βενιάμης έχει ζητήσει να συναντηθεί άμεσα με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, προκειμένου να ξεκαθαριστεί και πάλι ποια είναι η στάση της πολιτείας απέναντι στη ναυτιλία.
Ο εφοπλιστικός κόσμος αιφνιδιάστηκε από το άρθρο 14 του νόμου για τη φορολογία ακινήτων που καθιστά υποχρεωτική για όλους τους εφοπλιστές τη συμφωνία (συνυποσχετικό) που υπέγραψαν τον περασμένο Ιούλιο η Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών και η κυβέρνηση για την εθελοντική εισφορά της ελληνικής πλοιοκτησίας και διαχείρισης στα δημόσια ταμεία.
Η συμφωνία προέβλεπε την καταβολή από πλευράς της ναυτιλιακής εταιρείας επιπλέον ποσού όσο ο φόρος για κάθε πλοίο που ελέγχει ή διαχειρίζεται. Δηλαδή για τρία χρόνια το κάθε πλοίο θα πληρώνει διπλό φόρο.
Η διάταξη που ψηφίσθηκε καθιστά ουσιαστικά την εθελοντική αυτή συμφωνία υποχρεωτική, ενώ προβλέπει την καταβολή «παροχής» διπλάσιας από το φόρο που καταβάλλει για τα επόμενα τρία χρόνια. Δηλαδή διπλασιάζει το ποσό της αρχικής συμφωνίας.
Ειδικότερα αναφέρει ότι «καταβάλλεται ετησίως και για τα τρία παραπάνω έτη ποσό ίσο με το διπλάσιο του τελικού ποσού φόρου που υπολογίσθηκε και βεβαιώθηκε…».
Υψώνουν σημαία διαμαρτυρίας
Οι αντιδράσεις έναντι της διάταξης που προέρχονται από την Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών δεν αφορούν το γεγονός ότι αυξήθηκε περαιτέρω, παρά τα όσα είχαν συμφωνηθεί με τον πρωθυπουργό, το ύψος της εισφοράς που θα κληθούν να καταβάλλουν τα επόμενα τρία χρόνια οι ναυτιλιακές εταιρείες. Αν και εδώ υπάρχει ένα θέμα ασυνέπειας από πλευράς της πολιτείας.
Το κρίσιμο θέμα για τον κλάδο, σύμφωνα με όσα αναφέρει στη «Ν» ο πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Θεόδωρος Βενιάμης, είναι το γεγονός ότι αίρεται με τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία το προστατευόμενο από το Σύνταγμα φορολογικό καθεστώς της ναυτιλίας.
Αλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι η ψηφισθείσα διάταξη μιλά για «παροχή» αντί «φόρο», προκειμένου να παρακάμψει τα εμπόδια που θέτει το συνταγματικό πλαίσιο.
Το θέμα της αντισυνταγματικότητας της διάταξης υπογράμμισε έγκαιρα ο κ. Βενιάμης στον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, με επιστολή του στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας.
Ενδεχόμενο αποχώρησης ξένων εταιρειών
Η αθέτηση της συμφωνίας από πλευράς κυβέρνησης, αλλά και η επιπλέον επιβάρυνση που προκύπτει για τις ναυτιλιακές εταιρείες με τη διάταξη για υποχρεωτική φορολόγηση τα επόμενα τρία χρόνια δεν αποκλείεται να οδηγήσουν στην άμεση αποχώρηση από τον Πειραιά κάποιων ξένων εταιρειών διαχείρισης πλοίων που είχαν εγκατασταθεί στη χώρα μας, ενώ ανοικτό παραμένει το ενδεχόμενο σχετικά με το τι θα πράξουν άλλες εταιρείες ελληνικών συμφερόντων.
Το συνυποσχετικό οικειοθελούς προσφοράς
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, ο αριθμός των ναυτιλιακών εταιρειών που συμμετείχαν αρχικά στη διαδικασία οικειοθελούς προσφοράς ανέρχονταν σε 441, με συνολικό αριθμό πλοίων 2.769.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός των πλοίων που δηλώθηκε εκ μέρους των ναυτιλιακών εταιρειών στο πλαίσιο της παραπάνω προσφοράς, προσεγγίζει το 90% του συνόλου των πλοίων που φέρουν ελληνική σημαία, ενώ αναφορικά με τα πλοία ξένης σημαίας το ποσοστό αυτό πλησιάζει το 65%. Στην πορεία, όμως, προστέθηκαν και άλλες εταιρείες με αποτέλεσμα το 90% των πλοίων να ενταχθεί στο συνυποσχετικό. Πάντως, με τη νέα ρύθμιση η κυβέρνηση υπολογίζει να εισπράξει συνολικά από τη ναυτιλιακή κοινότητα 500 εκατ. ευρώ την επόμενη τριετία.
«Μάχη» και στις Βρυξέλλες
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μία περίοδο που ο ελληνικός εφοπλισμός μαζί με την πολιτεία δίνει άλλη μία «μάχη» στις Βρυξέλλες για το φορολογικό καθεστώς της ναυτιλίας. Επισημαίνεται ότι εδώ και ένα χρόνο οι Βρυξέλλες έχουν θέσει στο μικροσκόπιο το φορολογικό ναυτιλιακό καθεστώς μιας σειράς χωρών της Ε.Ε. μεταξύ των οποίων και της Ελλάδος.
Οπως προκύπτει από τις τελευταίες επαφές της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών με κύκλους της Ε.Ε. την προηγούμενη εβδομάδα, η υπόθεση μάλλον θα κλείσει θετικά για την ελληνική Ναυτιλία, καθώς οι Βρυξέλλες δεν φαίνεται να αμφισβητούν το ισχύον φορολογικό πλαίσιο του tonnage tax. Οι οριστικές αποφάσεις, βέβαια, αναμένονται το επόμενο διάστημα, ενώ μένει ανοικτό κατά πόσο ορισμένες φορολογικές διατάξεις -η ισχύς των οποίων επεκτάθηκε και σε άλλους κλάδους πέραν της ποντοπόρου ναυτιλίας- θα παραμείνουν σε ισχύ στους κλάδους αυτούς.
Η προσφορά της ναυτιλίας στην οικονομία
Η ελληνική ποντοπόρος ναυτιλία συνεισφέρει άμεσα ή έμμεσα με περισσότερα από 13 δισ. ευρώ στην εθνική οικονομία, ποσό που υπερβαίνει το 7% του ΑΕΠ κατά τον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με σχετική μελέτη που δημοσιοποίησε η Boston Consulting Group.
Η μελέτη δείχνει παράλληλα ότι η ελληνόκτητη ναυτιλία είναι η πλέον ανταγωνιστική διεθνώς, καθώς το μέσο λειτουργικό κόστος του ελληνόκτητου πλοίου είναι 23% χαμηλότερο από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
Η μελέτη χωρίζει τα οφέλη της ναυτιλίας σε οικονομικά και κοινωνικά. Σε ό,τι αφορά ταοικονομικά οφέλη, σημειώνει ότι συνολικά ο ναυτιλιακός κλάδος συνεισφέρει περίπου 13,4 δισ. ευρώ στην εθνική οικονομία, ποσό που αντιστοιχεί στο 6% του ελληνικού ΑΕΠ, βάσει στατιστικών του 2010. Η άμεση συνεισφορά του βασικού ναυτιλιακού κλάδου υπολογίζεται στα περίπου 7,6 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε 3,5% του ελληνικού ΑΕΠ. Από αυτά, η ποντοπόρος ναυτιλία έχει τη μεγαλύτερη συνεισφορά, προσφέροντας 6,5 δισ. ευρώ.
Επιπροσθέτως, ο ελληνικός ναυτιλιακός κλάδος συνεισφέρει έμμεσα, μέσω των υποστηρικτικών υπηρεσιών της ναυτιλίας, 2,3 δισ. ευρώ ενώ 3,4 δισ. ευρώ είναι τα υπολογιζόμενα επαγωγικά οφέλη.
Η συνολική συνεισφορά του ελληνικού ναυτιλιακού κλάδου στο ΑΕΠ παραμένει σταθερή διαχρονικά, γεγονός που υποδεικνύει ότι για το έτος 2013 θα μπορούσε να αντιστοιχεί σε περισσότερο από 7% του συνολικού ΑΕΠ της χώρας, δεδομένης της συρρίκνωσης του ελληνικού ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια.
Κοινωνική προσφορά
Παράλληλα όμως, οι Ελληνες εφοπλιστές στηρίζουν τον πολιτισμό, την εκπαίδευση, την υγεία και την κοινωνική πρόνοια μέσω των ατομικών τους φιλανθρωπιών, μέσω της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών καθώς και μέσω των κοινωφελών τους ιδρυμάτων.
Ενδεικτικά παραδείγματα ιδρυμάτων των Ελλήνων εφοπλιστών αποτελούν τα ιδρύματα Ευγενίδου, Λασκαρίδη, Λεμού, Λάτση, Νιάρχου, Πατέρα, Τσάκου, Ωνάση κ.λπ.
ΠΗΓΗ: www.naftemporiki.gr
